Άγρια Ζωή σε Κίνδυνο
Γίνε η φωνή όσων δεν μπορούν να μιλήσουν
Η ευαισθητοποίηση και η ενημέρωση της κοινωνίας για θέματα που αφορούν την ευημερία του περιβάλλοντος και των ζώων, δεν είναι ούτε αυτονόητη ούτε εύκολη διαδικασία.
Το παρόν ιστολόγιο προσφέρει ένα σύνολο πληροφοριών για τους τρόπους καταπολέμησης της λαθροθηρίας, την δραστηριοποίηση ΚΟ και ΜΚΟ, καθώς και την συνεισφορά οργανισμών πληροφόρησης, όπως είναι οι βιβλιοθήκες, οι οποίες μέσω των δράσεων τους μπορούν να συμμετέχουν στην αλλαγή.
Η σύγχρονη εποχή χαρακτηρίζεται από μία εξαιρετικά σημαντική περιβαλλοντική κρίση, η οποία επηρεάζει τον πλανήτη σε όλα τα επίπεδα. Η παρεμβατική ανθρώπινη δράση και η διαρκής επέκταση των δραστηριοτήτων σε φυσικά οικοσυστήματα έχουν σοβαρές και, πολλές φορές, μη αναστρέψιμες επιπτώσεις. Η αποψίλωση των δασών, η υπερ-εκμετάλλευση της πανίδας και η κλιματική αλλαγή οδηγούν σε βαθιές αλλοιώσεις του πλανήτη και στην υποβάθμιση της φυσικής ισορροπίας.
Με την «Ατζέντα 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη» και τους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, οι χώρες που συμμετέχουν στην παγκόσμια αυτή κίνηση επιχειρούν να αντιμετωπίσουν συλλογικά και αποτελεσματικά την περιβαλλοντική κρίση.
Συγκεκριμένα, ο 15ος Στόχος «Ζωή στη Στεριά» ασχολείται με «την προστασία, αποκατάσταση και προώθηση της βιώσιμης χρήσης των χερσαίων οικοσυστημάτων, τη βιώσιμη διαχείριση των δασών, την καταπολέμηση της ερημοποίησης, την ανακοπή και αναστροφή της υποβάθμισης της γης και την ανάσχεση της απώλειας της βιοποικιλότητας» (United Nations, 2015). [1]
Εντός αυτού του πλαισίου, ένας -μείζονος σημασίας- παράγοντας απειλής του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας είναι η λαθροθηρία.
Λαθροθηρία
Η λαθροθηρία (poaching) αναφέρεται στην παράνομη σύλληψη, θανάτωση ή/και εμπορία άγριων ζώων [2] και ιδιαίτερα ειδών που βρίσκονται υπό καθεστώς προστασίας βάση εθνικών και διεθνών συνθηκών ή νομοθεσιών. Ως φαινόμενο, η λαθροθηρία δεν περιορίζεται σε συγκεκριμένα γεωγραφικά διαμερίσματα· αντίθετα, λαμβάνει χώρα οπουδήποτε και επηρεάζει την παγκόσμια κοινότητα, έχοντας ως αποτέλεσμα την διατάραξη των οικοσυστημάτων αλλά και την ενίσχυση των εγκληματικών δικτύων διακίνησης άγριων ζώων. [3]
Ο Στόχος 15 των ΣΒΑ αντιπροσωπεύει την συλλογική, παγκόσμια ροπή προς την αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ισορροπίας αλλά και της προστασίας των ζώων, αφού τα ίδια δεν έχουν την δυνατότητα να προστατευτούν μόνα τους. Οι ανθρώπινες αποφάσεις σχετικά με τη διατήρηση και την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων διαμορφώνονται θεμελιωδώς από τα κίνητρα που προκύπτουν (π.χ. οικονομικά), καθώς και από τον πολιτισμό, τα πρότυπα, τις πεποιθήσεις, τις αξίες, τον τρόπο ζωής και τους γνωστικούς παράγοντες. [4]
Λαμβάνοντας υπόψιν τα παραπάνω, μία έννοια που έρχεται να υποβοηθήσει και δύναται να δημιουργήσει καλύτερες συνθήκες για την κατανόηση του φαινομένου της λαθροθηρίας και έπειτα για την εύρεση αποτελεσματικών τρόπων αντιμετώπισης είναι η Πληροφοριακή Παιδεία.
Πληροφοριακή Παιδεία
Η Πληροφοριακή Παιδεία (Information Literacy) ορίζεται ως «ένα συνεχές δεξιοτήτων, συμπεριφορών, προσεγγίσεων και αξιών που είναι βαθιά συνδεδεμένες με τις χρήσεις των πληροφοριών» καθώς και «η αναγνώριση μιας πληροφοριακής ανάγκης και η δυνατότητα εφαρμογής του συνόλου των δεξιοτήτων, στάσεων και συμπεριφορών, οι οποίες είναι απαραίτητες για την εύρεση, την ανάκτηση, την αξιολόγηση, την διαχείριση και την αξιοποίηση πληροφοριών σε οποιαδήποτε κατάσταση». [5]
Επομένως, η Πληροφοριακή Παιδεία, εν δυνάμει, προσφέρει τα απαραίτητα εργαλεία στο άτομο ώστε να μπορεί να διακρίνει την έγκυρη πληροφορία από την παραπληροφόρηση, ενδυναμώνοντας με αυτό τον τρόπο την κριτική του σκέψη. Μέσα από την ενημέρωση, την έρευνα και τη διάδοση αξιόπιστων στοιχείων, οι πολίτες μπορούν να αντιταχθούν στους μύθους και την παραπληροφόρηση για την λαθροθηρία και ταυτόχρονα να αναγνωρίσουν την σημασία για προστασία της άγριας ζωής, να ευαισθητοποιηθούν και να λάβουν ενεργό δράση.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
[1] Department of Economic and Social Affairs. [2025] Goal 15 https://sdgs.un.org/goals/goal15
[2] Gavitt, J. D. (1989). Unlawful commercialization of wildlife parts. Transactions of the North American Wildlife & Natural Resources Conference, 54, 314-323. Retrieved from: https://wildlifemanagement.institute/conference/transactions/1989
[3] Neumann, R. P. (2004). Moral and discursive geographies in the war for biodiversity in Africa. Political Geography, 23(7), 813–837. https://doi.org/10.1016/j.polgeo.2004.05.011
[4] Cooney, R., Roe, D., Dublin, H., Phelps, J., Wilkie, D., Keane, A., Travers, H., Skinner, D., Challender, D. W. S., Allan, J. R., & Biggs, D. (2016). From poachers to protectors: Engaging local communities in solutions to illegal wildlife trade. Conservation Letters, 10(3), 367–374. https://doi.org/10.1111/conl.12294
[5] Secker, J., & Coonan, E. (2012). ANCIL: a new curriculum for information literacy: case study. Godwin, P. and J. Parker. Information Literacy Beyond Library, 2, 171-90. Retrieved from: https://books.google.gr/books?hl=en&lr=&id=5ctqDQAAQBAJ&oi=fnd&pg=PA171&dq=ANCIL:+a+new+curriculum+for+information+literacy:+case+stud&ots=SkuEUe070l&sig=t5JDfWFMk9M0lpLozs5GspzkOr8&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
Αποδόσεις Βίντεο:
1. United Nations. (2018, April 20). Do you know all 17 SDGs? [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=0XTBYMfZyrM